Rota virüsüne bağlı olarak görülen rota virüs enfeksiyonu, bebek ve çocuklarda aşırı su kaybına yol açan ishallere neden olan bir hastalıktır. Rota virüs, her yaşta görülebildiği gibi en sık 5 yaş altındaki çocuklarda görülür. Özellikle 6-15 aylık bebeklerde daha ağır seyreder. Rota virüsün neden olduğu, mide ve bağırsakları tutan, kusma ve ishalle seyreden enfeksiyon, dışkı, ağız ve solunum yolu ile bulaşıcı özellik taşır. Bu nedenle rota virüsü dünyada çok yaygın olarak görülür. Gerekli önlemler alınmayıp tedavi edilmediğinde de ölümcül olabilir.
Rota virüsü nedeniyle oluşan ishaller ılıman iklimlerde ve daha çok kış aylarında görülür. Kuluçka süresi ortalama 1-3 gündür. Hastalığa neden olan rota virüs ishalin ortaya çıkmasından günler önce ve hastalık bulgularının kendini göstermesinden 15 gün sonrasına kadar dışkıda bulunabilir. İshal ortalama 6-7 gün devam eder. Ağır bir ishal durumu söz konusu olduğunda ciddi sıvı kayıpları oluşur ve hastaneye yatış gerektirir. Rota virüs enfeksiyonunun tanısı dışkıda etken olan rota virüs antikorlarının gösterilmesi ile konulabilir. Bulaşma ağız-dışkı yolu ile olurken sıklıkla kreş ve okul gibi toplu yaşanan yerlerde salgınlara yol açar. Hastalığın bulaşmasında rota virüsünün üzerine yapıştığı iç çamaşırları, giysiler, oyuncak ve yatak çarşafları önemli rol oynar. Çocukları böyle salgınlardan korumak için özellikle el temizliğine dikkat edilmesi önerilir.
Rota virüsü aşısı
Rota virüs tedavisinde, antibiyotik ve ishal durdurucu ilaçlar kesinlikle kullanılmaz. Tedavide amaç kaybedilen su, tuz ve şekeri yerine koymaktır. Rota virüsü olan ancak kusması olmayan çocuklara öğünlerin az ve sık olarak verilmesi önerilir. Çocuğa öğünlerde ağızdan, özel olarak hazırlanmış tuzlu şekerli su karışımları ve yağsız yiyecek verilmelidir. Öğünlerde çocuklara yoğurt, pirinçli yoğurt çorbaları, patates ve muz gibi ishale uygun besin maddeleri, bebeklere ise anne sütü ve özel ishal mamaları verilebilir.
Su kaybı olan ve kusan bebek ve çocukların da hastaneye yatırılarak damardan sıvı desteği almaları gerekir. Rota virüs enfeksiyonundan korunmak içinse hijyen kurallarına dikkat etmek gerekir. Çocukların el temizliğine büyük önem verilmeli. Özellikle kreş ve anaokulu öğrencilerinin hasta olduğunda okula gönderilmemesi önerilir. Ev içi bulaşmaları önlemek için ortak kullanılan oyuncak ve benzeri eşyaların temizliğine özen gösterilmeli. Emziren anneler ise bebeğin altını temizledikten sonra ellerini yıkamadan bebeğe temas etmemeli. Korunmada hastalık için geliştirilen rota virüs aşılarının uygulanması da çok önemlidir. Aşının iki doz ve üç doz yapılan farklı tipleri bulunur. Üç doz olan genellikle ikinci, üçüncü ve dördüncü ayda; iki doz uygulanan ise ikinci ve dördüncü ya da üçüncü ve beşinci aylarda yapılır.
Rota virüs belirtileri nelerdir?
Rota virüs en çok kış aylarında görülen, ağır geçirilen, yüksek ateş, aşırı kusma, şiddetli ishal gibi belirtilerle kendini belli eden bir hastalıktır. Rota virüse bağlı ağır ishaller sıklıkla 3 ay-2 yaş arasındaki çocukları etkiler. Yaklaşık 2-4 günlük kuluçka dönemi sonrasında ani yüksek ateşe yol açar, aşırı kusma ve şiddetli ishal gibi belirtilerle kendini gösterir. Rota virüs ishallerinde diğer etkenlere ait ishallerden daha fazla sulu ishal, bulantı, kusma, iştah kaybı, karın ağrısı görülür. Rota virüs enfeksiyonu nedeniyle hastaneye gelen çocukların çoğunluğunda ateş, kusma ve ishal bileşiminden oluşan bir klinik belirti görülür.
Rota virüsüne karşı koruyucu önlemler
Rota virüs ishaline karşı korunmada öncelikli yöntem aşıdır. Bunun yanı sıra temizlik ve hijyene çok dikkat etmek gerekir. Rota virüs, ishal bir kişinin dışkısı ile kolaylıkla çevreye yayılabilir. Kişinin dokunduğu kapı kolları, telefon, asansör düğmesi, oyuncak, bardak gibi çok çeşitli araçlarla çevredeki diğer kişilere kolayca bulaşabilir. Rota virüs kuru yüzeylerde 6 ile 60 gün arasında canlı kalabilir. Korunmak için, temiz sular içilmeli, bebek temizlendiğinde kullanılan suların temiz olmasına dikkat edilmeli. Çocuklarda yalnızca pastörize süt ve şişelenmiş meyve suyu verilmeli, taze meyve ve sebzeler yenilmeden önce mutlaka bol su ile yıkanmalı, et, balık ve deniz ürünleri mutlaka iyi pişirilmeli, yemekten önce ve sonra, tuvalete çıktıktan sonra ve bebeğin altı değiştirildikten sonra eller mutlaka iyice yıkanmalıdır.
Kaynak: www.acibadem.com.tr